Velsen

Ruim een maand geleden heeft het college haar handtekening gezet onder het Waterlandakkoord. En toen gebeurde iets opmerkelijks. De lezer van de IJmuider Courant werd opeens overladen met een reeks aan succesverhalen en andere feestgeluiden. Mevrouw Korf had klaarblijkelijk iets uit te leggen. Op een miraculeuze wijze was zij in staat gebleken om de kool èn de geit te sparen en zo beweging in dossiers te brengen die al decennia letterlijk en figuurlijk onder het stof lagen. Het Waterlandakkoord is naar onze mening een nieuw dubbelbesluit. Corus krijgt haar felbegeerde milieuvergunning, èn de gemeente mag in Oud IJmuiden en Velsen Noord haar woningbouwprogramma’s doorzetten.

De SP is op haar hoede als we verleid worden met win-win verhalen. Want al te dikwijls zijn er dan verliezers in het spel, die in de deal part noch deel hebben gehad – en die in elk geval hun belangen niet in acht genomen zien worden. En voor zover wij het dossier momenteel denken te kunnen overzien zijn in het Waterlandakkoord de democratie en het milieu de twee grote verliezers.

Het gemeentebestuur laat zich erop vastleggen dat zij géén bezwaar zal aantekenen tegen de nieuwe milieuvergunning van Corus, nodig om de uitbreiding van de productiecapaciteit mogelijk te maken. Omgekeerd zien we niets. Immers waar Corus nog altijd te veel geluid en stof produceert, daar vraagt de gemeente eenvoudig ontheffing aan bij de provincie om toch te mogen bouwen – zo nodig met enkele aanpassingen. En verder tekenen de partners voor een bedelbrief in de richting van de landelijke overheid voor subsidie voor investeringen in milieumaatregelen die – wanneer die door Corus uit eigen zak betaald moeten worden – niet rendabel zouden zijn.

De collegepartijen hebben het nodige uit te leggen als zij straks instemmen met het Waterlandakkoord en daarmee weer eens wegkijken voor hun verantwoordelijkheid ten aanzien van het milieu.
Het milieuvraagstuk vormt vandaag de dag, naast andere zaken, één van de kerntaken van de overheid. Als de zeespiegel stijgt, dan verhogen we de dijken. Voortschrijdend inzicht heeft ons bijvoorbeeld afgeholpen van het gebruik van asbest. Op de zelfde manier heeft Nederland internationaal afspraken gemaakt op het punt van de terugdringing van de emissie van bijvoorbeeld zware metalen als kwik en cadmium, en ten aanzien van de emissie van het fijne stof (Integrale Milieu Taakstelling en Habitat-richtlijn). Welnu, als we de milieuvergunning erop naslaan die de provincie aan Corus wil toekennen, dan zien we dat op al deze punten juist een verruiming van de vergunde emissie.

Ook vanuit een democratisch oogpunt en overwegingen van rechtsgelijkheid kan het waterlandakkoord wat ons betreft niet door de beugel. Ik ben benieuwd naar de reactie van de collegepartijen op het feit dat de toekenning van de milieuvergunning uitgangspunt van het Waterlandoverleg is geweest. En dat lopende de procedure door de vergunningaanvrager en de politieke top wordt gediscussieerd en onderhandeld.

Het zal wel niet de bedoeling zijn geweest, maar ik vind het tekenend voor dit dossier dat wij als raad het eerst hebben moeten stellen met wat reclamefolders, waarvan de inhoud niet op de eerste plaats op de waarheid maar op het effect was afgestemd.
Ronduit bedenkelijk is tenslotte de koppeling die men bij de provincie klaarblijkelijk kan en mag maken tussen dit akkoord en de toewijzing van middelen. Ik kan mij een zelfde soort van chantage poging van de kant van de gedeputeerde Hooijmajer, nog goed herinneren rond de besluitvorming over het structuurplan – nodig voor het omstreden centrumplan. En wij hebben daar nog altijd een vieze smaak van in de mond.

Zeker. Corus heeft beloofd de emissie van fijn stof terug te brengen. Maar ondertussen is de vergunde ruimte wèl vergroot. Daarbij heeft Corus waar het gaat om het nakomen van afspraken op milieu terrein bepaald geen smetteloos verleden. Zo zijn eerder afspraken uit 1997 over het terugdringen van de emissie niet nagekomen. Daarmee heeft de intentieverklaring eerder het karakter van wensdenken dan van harde afspraken en is het gestelde uitgangspunt dat de uitbreiding van de capaciteit bij Corus geen extra milieubelasting zal opleveren boterzacht.

Corus is waarschijnlijk de grootste afnemer van fossiele brandstof in Nederland. Het is vrijwel zeker de grootste verzuurder van het land. De emissie van stikstof oxiden is de afgelopen decennia niet of nauwelijks verlaagd en vormt een ernstige bedreiging voor de duinen. En tenslotte gaat het concern slordig om met de restwarmte. Een hoeveelheid energie, genoeg voor het verwarmen van 180.000 huishoudens, wordt gewoon via het koelwater afgevoerd.

De SP vindt de milieuprestaties van Corus onder de maat en vinden dat de omliggende gemeenten daar nooit mee mogen instemmen. Daarbij zijn de afspraken naar ons oordeel onvoldoende transparant en controleerbaar tot stand gekomen. Daarom zullen wij niet instemmen met deze intentieverklaring.

Jan Müter
SP-fractie Velsen, 30 november 2006